چای در فرهنگ و تمدن شرق؛ مروری بر «کتاب چای»

کتاب چای
این کتاب برای کسانی که این نوشیدنی سهمی پررنگ در لحظات‌شان دارد، لذت و ارتباطی دوچندان خواهد آفرید.

اوکاکورا کاکوزو ، نویسنده‌ی کتاب «چای»، دانشمندی ژاپنی است که در خارج از ژاپن او را بیش‌تر به‌خاطر همین کتاب می‌شناسند. این کتاب را اسدالله حقانی ترجمه و نشر ثالث منتشر کرده است. کاکوزو در این کتاب، که از هفت فصل تشکیل شده است، ما را با تاریخچه‌ی چای، افراد مهم و تأثیرگذار در شناخته‌شدن و رشدکردن «چای‌گرایی» و همه‌ی چیزهایی که به‌گونه‌ای به این نوشیدنی ربط پیدا می‌کنند، آشنا می‌کند. او این معرفی را با زیبایی‌شناسی، فرهنگ جذاب شرقی و داستان‌ها و افسانه‌هایی شگفت‌انگیز همراه می‌کند و با سخن‌گفتن از شاخ‌وبرگ حضور چای در ژاپن، خواننده را صفحه‌به‌صفحه مشتاق‌تر می‌کند. این کتاب برای کسانی که این نوشیدنی سهمی پررنگ در لحظات‌شان دارد، لذت و ارتباطی دوچندان خواهد آفرید.

نویسنده ابتدا از چیزی به اسم «چای‌گرایی» و از تأثیری که این نوشیدنی روی فرهنگ مردم چین و ژاپن گذاشته است، حرف می‌زند. چای تا حدی معناساز بوده که وارد اصطلاحات زبانی شده و به معیاری برای ارزش‌گذاری تبدیل شده است:«شخص صاحب ذوق زیبایی‌شناسی پُرچای و کسی که خالی از شور و شوق است فردی بی‌چای نامیده می‌شود!». نویسنده چای را با بهداشت، علم اخلاق و اقتصاد نیز مرتبط می‌داند و از تأثیر آن بر معماری، سفالگری، ادبیات، نقاشی و منسوجات می‌گوید.

فصلی از کتاب به «مکاتب چای» می‌پردازد و انواع روش درست‌کردن چای و صرف آن را در دوره‌های زمانی مختلف در تشریح می‌کند. از شاعران یا پیامبران چای حرف می‌زند، که نظم مراسم صرف چای را با نظم کائنات یکی دانستند، برای چای دستورالعمل مدون کردند، به تشریح ماهیت گیاه چای پرداختند و ادوات چای را با دقتی موشکافانه برشمردند. اوکاکورا کاکوزو در این کتاب، ارتباط چای و مکاتب تائو و ذن را نیز شرح می‌دهد و تاتوئیست‌ها را به‌عنوان نخستین مصرف‌کنندگان چای معرفی می‌کند.

در فصل چهارم کتاب، به اتاق چای وارد می‌شویم. از تمام جزئیات آن سخن می‌گوید؛ از معماری گرفته تا ظرفیت اتاق، تزئینات و حتی مسیری که باید طی کرد تا به این اتاق رسید. استادان چای، درپی‌رسیدن به استانداردهای والای تزکیه، این اتاق را با چنان هنرمندی و ظرافتی طراحی می‌کرده‌اند، که لحظات صرف چای به درنگی بهشتی تبدیل شود.

شخص صاحب ذوق زیبایی‌شناسی پُرچای و کسی که خالی از شور و شوق است فردی بی‌چای نامیده می‌شود!

در فصل «گل‌ها»، استاد چای که از آغاز کتاب به‌خاطر دانایی و نکته‌بینی‌اش تحسین شده است، از هنری دیگر رونمایی می‌کند: ستایش گل و رفتار با گل. گل‌آرایی در مراسم چای، که توسط استادان به‌نامی رشد کرده، از تزئینات مهم اتاق چای است. استاد چای با چنان ظریف‌اندیشی و تناسبی اتاق چای را گل‌آرایی می کند که گل آراسته‌شده به‌محض اینکه از آن اتاق خارج می‌شود معنا و ارزشش را از دست می‌دهد!

 فصل آخر، درباره هنرمندی و زیباپرستی اساتید چای است و نویسنده با این جمله که «تنها آن کس که با زیبایی زندگی کرده می‌تواند زیبا بمیرد» داستان «آخرین چای ریکیو» را روایت می‌کند. این داستان مربوط به آخرین روز زندگی «ریکیو» از استادان بزرگ چای است. تصویری با همین عنوان نیز در کتاب وجود دارد که زیبایی بصری‌اش کامل‌کنندة تمام آن چیزیست که دربارة فضای مسحورکننده‌ی این نوشیدنی شرقی می‌خوانیم.

اشتراک گذاری در twitter
اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در whatsapp
اشتراک گذاری در email
0 دیدگاهبستن دیدگاه‌ ها

ارسال دیدگاه

علوم اجتماعی
محمدمهدی رهجو

ازخودبیگانگی معاصر: نگاهی به کتاب «جامعه مصرفی» ژان بودریار

جامعه مصرفی اثری است از ژان بودریار جامعه‌شناس فرانسوی که در آن به گفته خودش به بررسی اسطوره مصرف می‌پردازد. بودریار مصرف را تنها عمل تهیه کردن، خوردن و هضم کردن نمی‌داند. او از مصرف به عنوان یک اسطوره یاد می‌کند که همانند سایر اسطوره‌ها حامل یک گفتمان کامل است و جامعه خود را با آن توصیف می‌کند.

بریم داخل پست
ادبیات
احمد سعیدی

تاتار خندان، حبسیۀ معاصر؛ به‌مناسبت سالگرد درگذشت غلامحسین ساعدی

تاتار خندان را ساعدی سال 53 در حالی که در زندان ساواک بود نوشت. همان زندانی که به گفتۀ شاملو و دیگران، ساعدی پس از آزاد شدن از آن دیگر آن آدم قبلی نشد و انگار که خلاقیتش پژمرد، خشکید و پرپر شد.

بریم داخل پست

داستانابلاگ

مجلۀ اینترنتی مجموعۀ داستانا، کار خود را از بهار 1400 آغاز کرد. اطلاعات بیشتر را در اینجا بخوانید.

تماس با ما

021-66945638

dastanabooks@gmail.com

داستانابلاگ در شبکه‌های اجتماعی

[ اگر می‌خواهید از مطالب ما در جای دیگری استفاده کنید لطفاً از پیش به ما اطلاع بدهید ]

تمامی حقوق برای مجموعۀ داستانا محفوظ است.